Tarihte Bugun: 16 Mart'ta ne oldu?

[CeReN]

Ozel ve Onemli Gunler

16 Mart tarihi toplumlar ve kulturler icin farkli anlamlar tasir. 16 Mart'ta kutlanan ozel ve onemli gunler hakkinda bilgi almak icin yazimizi inceleyebilirsiniz.

Erzurum'un Horasan ilcesinden Rus ve Ermeni birliklerinin geri cekilisi (1918)

Onemli Olaylar

16 Mart tarihi, tarih boyunca bircok olaya taniklik etmistir. Bu yazimizda 16 Mart'ta Dunya tarihinde yasanmis onemli olaylari inceleyebilirsiniz.

MO 597 - Babil Surgunu: Yehuda Kralligi'nin Babilliler tarafindan fethedilmesi sonucu Yahudiler Babil'e suruldu.
1521 - Ferdinand Magellan, Filipinler'deki Homonhon adasina vardi.
1909 - Almanya milli futbol takimi, tarihinin en farkli maglubiyetini Ingiltere karsisinda aldi: 9-0.
1914 - Urguplu Mustafa Hayri Efendi, Seyhulislam olarak atandi.
1920 - Itilaf Devletleri, Istanbul'u isgal etti.
1921 - SSCB, Ankara Hukumeti'ni resmen tanidi; Moskova Antlasmasi imzalandi.
1924 - Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun (3 Mart) kabulunden sonra medreseler kapatildi.
1924 - Roma Antlasmasi dogrultusunda Italya, Rijeka'yi topraklarina katti.
1926 - Robert H. Goddard, ilk sivi yakitli roketi firlatti.
1930 - Kuba milli futbol takimi, uluslararasi arenada ilk macini Jamaika karsisinda yapti ve 3-1 kazandi.
1932 - Ankara Demirspor kuruldu.
1935 - Adolf Hitler, Versay Antlasmasi'ni iptal ettigini acikladi.
1939 - Hitler, Bohemya ve Morayva'yi Alman himayesine aldigini, Prag Kalesi'nde acikladi.
1939 - II. Dunya Savasi: Alman birlikleri Cekoslovakya'nin geri kalanini da isgal etti.
1939 - Misir Prensesi Fevziye Fuad ile Iran Sahi Muhammed Riza Pehlevi evlendi.
1945 - II. Dunya Savasi: Kucuk bir Japon direnisi kaldiysa da Iwo Jima Muharebesi sona erdi.
1964 - TBMM'de gizli yapilan olaganustu toplantida, Hukumete gerektiginde Kibris'a mudahale yetkisi verildi.
1968 - Amerika BirlesIk Devletleri baskani Johnson, Vietnam'a 35.000 ila 50.000 asker daha gondermeye karar verdi.
1968 - Vietnam Savasi sirasinda My Lai katliami gerceklestirildi.
1971 - Deniz Gezmis ve Yusuf Aslan, Sivas'a bagli Gemerek'te jandarmayla girdikleri catisma sonunda yakalandi.
1972 - Cumhuriyet Senatosu; Deniz Gezmis, Yusuf Aslan ve Huseyin Inan hakkindaki idam kararini onayladi.
1978 - 16 Mart Katliami: Istanbul Universitesi Eczacilik Fakultesi onunde ogrencilere yonelik bombali saldirida 7 ogrenci oldu.
1978 - Italya'da eski Basbakanlardan Aldo Moro, Kizil Tugaylar tarafindan kacirildi.
1979 - Cin-Vietnam Savasi: Cin Halk Kurtulus Ordusu ulkesine geri dondu. Savas sona erdi.
1980 - Turkiye'de 12 Eylul 1980 Darbesi'ne Giden Surec (1979- 12 Eylul 1980): Van Cezaevi'nden tunel kazilmak suretiyle 33 mahkum kacti.
1988 - Saddam Huseyin'in emriyle Halepce'ye zehirli gaz saldirisi yapildi.
1993 - Avrupa Kulupler Kupasi'nda finale yukselen ilk Turk basketbol takimi Efes Pilsen, Yunanistan'in Aris takimina yenilerek ikinci oldu: 50-48.
1999 - Kosova'daki Sirp guclerine karsi, 70 gun surecek hava harekati baslatildi.
2003 - Rachel Corrie, Israil tanklari tarafindan ezilerek olduruldu.
2004 - Turkiye Taskomuru Kurumu'nun Karadon maden ocagindaki grizu patlamasinda, 8 Cinli isciden 5'i oldu, 3'u yaralandi.
2005 - Israil, Eriha'yi resmi olarak Filistin yonetimine devretti.
2014 - Kirim, tartismali bir referandumla Ukrayna'dan ayrilip Rusya'ya gecmeyi kabul etti.
2022 - Japonya'nin Fukusima sehrinde 7,3 siddetinde deprem meydana geldi. 3 kisi oldu, 198 kisi yaralandi.


Dogumlar

Gecmisten gunumuze kadar gelen surecte milyarca insan gozlerini Dunya'ya acti. Bu yazimizda 16 Mart tarihinde hafizalarda yer edinmis isimleri inceleyebilirsiniz.

1399 - Xuande, Cin'in Ming Hanedani'nin besinci imparatoru (o. 1435)
1750 - Caroline Herschel, Alman-Ingiliz astronom (o. 1848)
1751 - James Madison, ABD'nin 4. Baskani (o. 1836)
1755 - Jakob Laurenz Custer, Isvicreli bitki bilimci (o. 1828)
1771 - Antoine-Jean Gros, Fransiz ressam (o. 1835)
1774 - Matthew Flinders, BirlesIk Krallik Kraliyet Donanmasi albayi, denizcisi ve kartograf (o. 1814)
1789 - Georg Ohm, Alman fizikci (o. 1854)
1789 - Francis Rawdon Chesney, Ingiliz general ve kasif (o. 1872)
1794 - Ami Boué, Avusturyali yerbilimci (o. 1881)
1796 - Cincinnato Baruzzi, Italyan heykeltiras (o. 1878)
1800 - Ninkō, Japonya'nin geleneksel veraset duzenine gore 120. imparatoru (o. 1846)
1810 - Robert Curzon, Britanyali diplomat ve gezgin (o. 1873)
1813 - Gaëtan de Rochebouët, Fransiz siyasetci (o. 1899)
1839 - Sully Prudhomme, Fransiz sair ve Nobel Edebiyat Odulu sahibi (o. 1907)
1846 - Gosta Mittag-Leffler, Isvecli matematikci (o. 1927)
1846 - Jurgis Bielinis, Litvanya'li yayinci ve yazar (o. 1918)
1853 - William Eagle Clarke, Britanyali ornitolog (o. 1938)
1859 - Aleksandr Stepanovic Popov, Rus fizikci (o. 1906)
1862 - Wil van Gogh, Hollandali hemsire ve erken feminist (o. 1941)
1874 - Frédéric Francois-Marsal, Fransiz siyasetci (o. 1958)
1878 - Henry B. Walthall, Amerikan sanatci ve film oyuncusu (o. 1936)
1879 - Mark Sykes, Ingiliz yazar, diplomat, asker ve gezgin (o. 1919)
1883 - Rudolf John Gorsleben, Alman Ariosofist, Armanist (Armanen runlerinin uygulayicisi), dergi editoru ve oyun yazari (o. 1930)
1890 - Solomon Mikhoels, Sovyet Yahudi aktor ve sanat yonetmeni (o. 1948)
1892 - César Vallejo, Perulu sair ve yazar (o. 1938)
1896 - Otto Hofman, Nazi Almanyasi'nda memur (o. 1982)
1897 - Antonio Donghi, Italyan ressam (o. 1963)
1907 - Arkadi Vasilyev, Sovyet yazar (o. 1972)
1908 - Robert Rossen, Amerikali yonetmen, senarist ve yapimci (o. 1966)
1909 - Nubar Terziyan, Ermeni asilli Turk sinema sanatcisi (o. 1994)
1911 - Pierre Harmel, Belcikali bir avukat, Hristiyan Demokrat politikaci ve diplomat (o. 2009)
1911 - Josef Mengele, Alman (Nazi) doktor (o. 1979)
1912 - Pat Nixon, ABD'nin 37. Baskani Richard Nixon'in esi (o. 1993)
1915 - Haldun Taner, Turk yazar (o. 1986)
1916 - Mercedes McCambridge, Amerikan radyo, sahne, film ve televizyon aktrisi (o. 2004)
1916 - Tsutomu Yamaguchi, Japon muhendis (o. 2010)
1917 - Mehrdad Pahlbod, eski Iranli siyasetci ve bakan (o. 2018)
1918 - Aldo van Eyck, Hollandali mimar (o. 1999)
1918 - Frederick Reines, Amerikali fizikci (o. 1998)
1920 - Traudl Junge, Aralik 1942'den Nisan 1945'e kadar Adolf Hitler'in son ozel sekreteri olarak calisan Alman bir editor (o. 2002)
1925 - Cornell Borchers, Litvanya dogumlu Alman oyuncu (o. 2014)
1926 - Jerry Lewis, Amerikali aktor, komedyen ve sarkici (o. 2017)
1927 - Vladimir Komarov, Rus kozmonot (o. 1967)
1928 - Christa Ludwig, Alman opera sanatcisi (o. 2021)
1929 - Nadja Tiller, Avusturyali oyuncu (o. 2023)
1931 - Tevfik Gelenbe, Turk tiyatrocu ve oyuncu (o. 2004)
1931 - Augusto Boal, Brezilyali tiyatro insani (o. 2009)
1932 - Walter Cunningham, Amerikali NASA astronotu (o. 2023)
1933 - Teresa Berganza, Ispanyol opera sanatcisi ve egitimci (o. 2022)
1936 - Raymond Damadian, Ermeni asilli Amerikali doktor, tip doktoru (o. 2022)
1937 - Attilio Nicora, Italyan Vatikana bagli din adami ve kardinal (o. 2017)
1937 - Amos Tversky, Israilli bir bilissel ve matematiksel psIkolog (o. 1996)
1939 - Carlos Bilardo, Arjantinli futbolcu ve teknik direktor
1940 - Vakif Mustafazade, Azerbaycanli besteci, piyanist (o. 1979)
1941 - Bernardo Bertolucci, Italyan yonetmen (o. 2018)
1941 - Robert Guéï, Fildisi Sahilli asker ve siyasetci (o. 2002)
1942 - Jerry Jeff Walker, Amerikali country sarkicisi, soz yazari ve gitarist (o. 2020)
1943 - Murat Belge, Turk yazar, cevirmen, siyasi aktivist ve akademisyen
1944 - Andrew S. Tanenbaum, ABD'li bilgisayar bilimcisi
1946 - Mustafa Alabora, Turk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve seslendirme sanatcisi
1948 - Tomris Incer, Turk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (o. 2015)
1949 - Victor Garber, Kanadali televizyon oyuncusu ve sarkici
1950 - Kate Nelligan, Kanadali aktris
1951 - Abdulmecid Burbu, Cezayirli milli futbolcu
1953 - Isabelle Huppert, Fransiz oyuncu
1953 - Richard Matthew Stallman, Amerikali ozgur yazilim aktivisti ve GNU projesi ile Ozgur Yazilim Vakfi'nin kurucusu
1955 - Linda Lepomme, Belcikali sarkici
1956 - Eveline Widmer-Schlumpf, Isvicreli avukat ve siyasetci
1959 - Jens Stoltenberg, Norvecli ekonomist ve politikaci
1959 - Savina Yannatu, Yunan sarkici
1965 - Mustafa Taskesen, Turk burokrat
1967 - Lauren Graham, Amerikali oyuncu
1971 - Alan Tudyk, Amerikali aktor
1973 - Kutsi, Turk sarkici, besteci, oyuncu ve soz yazari
1974 - Anne Charrier, Fransiz oyuncu
1975 - Luciano Castro, Arjantinli oyuncu
1975 - Sienna Guillory, Ingiliz aktris ve model
1976 - Gokcen Ozdogan Enc, Turk siyasetci
1979 - Leena Peisa, Fin muzisyen, soz yazari
1980 - Felipe Reyes, Ispanyol basketbolcu
1980 - Bahri Tanrikulu, Turk tekvando sporcusu
1986 - Alexandra Daddario, Amerikali oyuncu
1986 - Toney Douglas, Amerikali profesyonel basketbol oyuncusu
1986 - Daisuke Takahashi, Japon buz patenci
1987 - Fabien Lemoine, Fransiz futbolcu
1989 - Blake Griffin, Amerikali profesyonel basketbolcu
1989 - Jung So-min, Guney Koreli oyuncu
1989 - Theo Walcott, Ingiliz futbolcudur
1990 - Josef Hušbauer, Cek futbolcu
1991 - Reggie Bullock, Amerikali profesyonel basketbolcu
1994 - Joel Embiid, Kamerunlu profesyonel basketbolcu
1997 - Florian Neuhaus, Alman milli futbolcu
1998 - Sefo, Turk rap sarkicisi
2000 - Umut Gunes, Turk futbolcu


Olumler

Bu yazimizda 16 Mart tarihinde Dunya'ya veda ederken ismini Dunya'da birakan isimleri inceleyebilirsiniz.

37 - Tiberius, Roma Imparatoru (d. MO 42)
455 - III. Valentinianus, Bati Roma Imparatoru (d. 419)
1185 - IV. Baudouin, Kudus Kralligi'nin 1174 ile 1185 yillari arasindaki hukumdari (d. 1161)
1485 - Anne Neville, Galler Prensesi, Ingiltere Kralicesi (d. 1456)
1608 - Seonjo, Joseon Kralligi'nin 14. krali (d. 1552)
1649 - Jean de Brébeuf, Cizvit misyoner (d. 1593)
1664 - Ivan Vihovski, Kazak hetmani (d. ?)
1736 - Giovanni Battista Pergolesi, Italyan muzisyen (d. 1710)
1822 - Jeanne Louise Henriette Campan, Fransiz egitimci ve yazar (d. 1752)
1898 - Aubrey Beardsley, Ingiliz illustrator ve yazar (d. 1872)
1913 - Tatyos Efendi, Osmanli Ermenisi muzisyen (d. 1858)
1914 - Albert Gobat, Isvicreli yazar, egitim yoneticisi ve Nobel Baris Odulu sahibi (d. 1843)
1919 - Yakov Sverdlov, Yahudi asilli Rus devrimci (d. 1885)
1929 - Kel Hasan Efendi, Turk tuluatci (d. 1865)
1935 - John James Richard Macleod, Iskoc hekim ve fizyolog (Nobel Fizyoloji veya Tip Odulu sahibi ve Insulini bulanlardan) (d. 1876)
1938 - Egon Friedell, Avusturyali filozof, tarihci, gazeteci, oyuncu, kabare sanatcisi ve tiyatro elestirmeni (d. 1878)
1940 - Selma Lagerlof, Isvecli Nobel Edebiyat Odulu sahibi ilk kadin yazar (d. 1858)
1944 - Mehmed Abdulkadir Efendi, II. Abdulhamid'in ve Bidar Kadinefendi'nin oglu (d. 1878)
1955 - Nicolas de Staël, Fransiz ressam (d. 1914)
1957 - Constantin Brancuși, Rumen heykelci ve cagdas soyut heykelciligin onculerinden (d. 1876)
1966 - Emin Turk Elicin, Turk yazar (d. 1906)
1988 - Erich Probst, Avusturyali futbolcu (d. 1927)
1998 - Pertev Naili Boratav, Turk halk bilim arastirmacisi (d. 1907)
2000 - Thomas Ferebee, Amerikali pilot (Atom bombasi'ni atan Enola Gay ucaginin bombacisi) (d. 1918)
2003 - Rachel Corrie, Amerikali baris aktivisti (Israil tanklari tarafindan ezilerek olduruldu) (d. 1979)
2010 - Ksenija Pajcin, Sirp sarkici (d. 1977)
2015 - Firuz Cilingiroglu, Turk hukukcu ve Onursal Yargitay Bassavcisi (d. 1924)
2016 - Frank Sinatra Jr., Amerikali sarkici ve muzisyen (d. 1944)
2017 - Torgny Lindgren, Isvecli yazardir (1938)
2018 - Louise Slaughter, Amerikali siyasetcidir (d. 1929)
2019 - Dick Dale, Amerikali rock gitaristi ve muzisyeni (d. 1937)
2019 - Richard Erdman, Amerikali oyuncu, komedyen, yapimci ve yonetmen (d. 1925)
2019 - Barbara Hammer, Amerikali film yapimcisi ve yonetmeni (d. 1939)
2019 - Tom Hatten, Amerikali sahne, televizyon, sinema oyuncusu, radyo ve televizyon sunucusu (d. 1926)
2019 - Yann-Fañch Kemener, Fransiz sarkici ve muzisyen (d. 1957)
2019 - Muhammed Mahmud Veled Luli, Moritanyali asker ve devlet adami (d. 1943)
2019 - Yuliya Nacalova, Sovyet-Rus sarkici, aktris ve televizyon sunucusu (d. 1981)
2020 - Nicolas Alfonsi, Fransiz siyasetci ve hukukcu (d. 1936)
2020 - Sergio Bassi, Italyan folk rock muzigi sarkicisi ve soz yazari (d. 1951)
2020 - Menachem Friedman, Israilli sosyolog ve akademisyen (d. 1936)
2020 - Hasim Betahi Gulpayegani, Tahran Eyaleti'nin Iran Uzmanlar Meclisi temsilcisi (d. 1941)
2020 - Francesco Saverio Pavone, Italyan hukukcu (d. 1944)
2020 - Saskia Post, Avustralyali aktris (d. 1961)
2020 - Fariborz Raisdana, Iranli iktisatci, sosyalist, aktivist, profesor (d. 1945)
2020 - Stuart Whitman, Amerikali bir aktor (d. 1928)
2021 - Amaranth Ehrenhalt, Amerikali ressam, heykeltiras ve yazar (d. 1928)
2021 - Mauro Favilla, Italyan siyasetci (d. 1934)
2021 - Erhan Onal, Turk eski futbolcu, futbol menajeri ve futbol yorumcusu (d. 1957)
2021 - Sabine Schmitz, Alman otomobil yariscisi ve televizyon sunucusu (d. 1969)
2022 - Slobodan Škrbić, Sirp asilli Yugoslav eski milli futbolcu (d. 1944)
2023 - Ángel Fournier, Kubali profesyonel kurekci (d. 1987)
2023 - Claude Fournier, Kanadali film yonetmeni, senarist ve goruntu yonetmeni (d. 1931)
2023 - Patrick French, Ingiliz yazar, tarihci ve akademisyen (d. 1966)
2023 - Nani Wijaya, Endonezyali aktris ve model (d. 1944)

Alinti ~